Viết bài văn tả người là một trong những bài tập quan trọng trong môn Ngữ Văn ở cấp học Tiểu học. Đây là cơ hội để các em học sinh thể hiện khả năng quan sát, mô tả và diễn đạt bằng ngôn từ của mình. Bài văn tả người giúp các em rèn luyện kỹ năng văn bản miêu tả, cảm nhận và đánh giá về con người.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các bước viết bài văn tả người ở lớp 5, những lưu ý cần nhớ, cách chọn ý và lập dàn ý, các dạng bài tập thường gặp cũng như một số bài văn tả người lớp 5 mẫu.
Các bước viết bài văn tả người lớp 5
1. Xác định đối tượng và mục đích viết bài
Trước khi bắt đầu viết, các em cần xác định rõ đối tượng và mục đích của bài văn. Đối tượng có thể là một người thân trong gia đình, bạn học, thầy cô giáo hoặc một nhân vật nổi tiếng. Mục đích có thể là để ghi lại những đặc điểm nổi bật, cảm xúc về người được tả hoặc đánh giá, nhận xét về họ.
2. Quan sát và ghi chép những nét nổi bật của đối tượng
Sau khi xác định đối tượng, các em cần quan sát kỹ càng để ghi lại những đặc điểm về ngoại hình, tính cách, thói quen, sở thích, … của người được tả. Hãy cố gắng bắt được những chi tiết nhỏ nhất để mô tả sinh động và chân thực nhất.
3. Lập dàn ý cho bài văn
Dựa trên những thông tin đã thu thập, các em hãy lập ra một dàn ý bài văn gồm 3 phần chính: Mở bài, Thân bài và Kết bài. Trong đó:
- Mở bài: Giới thiệu đối tượng, nêu mục đích viết bài.
- Thân bài: Mô tả chi tiết về ngoại hình, tính cách, sở thích, thói quen… của đối tượng.
- Kết bài: Đánh giá, nhận xét về đối tượng.
4. Viết bài văn
Với dàn ý đã lập, các em hãy triển khai ý tưởng thành một bài văn hoàn chỉnh. Lời văn cần rõ ràng, súc tích, sinh động và mạch lạc. Hãy sử dụng nhiều từ ngữ miêu tả, so sánh, ẩn dụ để bài văn trở nên sinh động và hấp dẫn hơn.
5. Chỉnh sửa và hoàn thiện bài văn
Sau khi viết xong, các em nên đọc lại bài văn, chỉnh sửa những chỗ chưa rõ ràng, mạch lạc. Nhớ kiểm tra lỗi chính tả, ngữ pháp và các yêu cầu khác của bài tập.
Bài văn tả người lớp 5: Những lưu ý cần nhớ
Lựa chọn đối tượng hợp lý
Khi viết bài văn tả người, các em cần lựa chọn một đối tượng phù hợp, quen thuộc và có những nét đặc trưng dễ nhận biết. Đây có thể là người thân trong gia đình, bạn học hoặc thầy cô giáo. Tránh lựa chọn những nhân vật xa lạ hoặc khó mô tả.
Tập trung vào những nét nổi bật
Thay vì cố gắng mô tả toàn bộ con người, các em hãy tập trung vào những nét nổi bật, đặc trưng nhất của đối tượng. Ví dụ: ngoại hình (vóc dáng, gương mặt, cách ăn mặc), tính cách (hiền lành, vui vẻ, thông minh), sở thích (yêu thích đọc sách, chơi thể thao), thói quen (nói năng, cư xử, ăn uống).
Sử dụng ngôn từ sinh động
Các em nên sử dụng nhiều từ ngữ miêu tả, so sánh, ẩn dụ để bài văn trở nên sinh động và hấp dẫn hơn. Tránh viết ngắn gọn, đơn điệu mà hãy cố gắng diễn đạt bằng những câu văn dài, phong phú.
Kết hợp các giác quan
Trong quá trình mô tả, các em có thể kết hợp cả 5 giác quan (nhìn, nghe, cảm, ngửi, nếm) để tạo nên những hình ảnh sinh động, chân thực nhất về đối tượng.
Đảm bảo tính liên kết và mạch lạc
Bài văn cần được trình bày một cách logic, mạch lạc. Các ý được sắp xếp hợp lý, câu văn liên kết chặt chẽ với nhau. Đoạn văn nối tiếp đoạn văn một cách tự nhiên.
Đánh giá, nhận xét đúng đắn
Ở phần kết bài, các em cần đưa ra những đánh giá, nhận xét khách quan về đối tượng. Những nhận định này cần dựa trên những chi tiết đã mô tả ở phần thân bài.
Cách chọn ý, lập dàn ý cho bài văn tả người
Chọn ý cho bài văn
Khi viết bài văn tả người, các em cần chọn những ý chính sau:
- Giới thiệu về đối tượng (ai, ở đâu, làm gì, …)
- Mô tả về ngoại hình (vóc dáng, gương mặt, cách ăn mặc, …)
- Mô tả về tính cách (hiền lành, vui vẻ, thông minh, …)
- Mô tả về sở thích, thói quen (yêu thích đọc sách, chơi thể thao, cách nói năng, cư xử, …)
- Đánh giá, nhận xét tổng quát về đối tượng
Lập dàn ý cho bài văn
Dựa trên những ý chính trên, các em hãy lập ra một dàn ý bài văn như sau:
I. Mở bài
- Giới thiệu về đối tượng
- Nêu mục đích viết bài
II. Thân bài
- Mô tả về ngoại hình
- Mô tả về tính cách
- Mô tả về sở thích, thói quen
III. Kết bài
- Đánh giá, nhận xét tổng quát về đối tượng
Bài văn tả người lớp 5: Các dạng bài tập thường gặp
Tả người thân trong gia đình
Các em có thể chọn mô tả bố, mẹ, anh chị em hoặc người thân khác trong gia đình. Hãy tập trung vào những nét đặc trưng nhất về ngoại hình, tính cách, sở thích và thói quen của người được tả.
Tả bạn học
Đây là một đối tượng quen thuộc và dễ quan sát. Các em có thể chọn mô tả bạn học thân thiết, bạn học giỏi giang hoặc bạn học có những nét đặc biệt.
Tả thầy/cô giáo
Thầy cô giáo là những người có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của các em học sinh. Các em có thể chọn mô tả thầy/cô giáo mà mình yêu quý, kính trọng.
Tả nhân vật nổi tiếng
Ngoài những người quen thuộc, các em cũng có thể chọn mô tả một nhân vật nổi tiếng như nghệ sĩ, VĐV, nhà khoa học, … Trong trường hợp này, các em cần tìm hiểu kỹ về đối tượng để có thể mô tả chính xác.
Bài văn tả người lớp 5: Các ví dụ minh họa
Ví dụ 1: Tả mẹ
Mẹ tôi là người phụ nữ trung niên, vóc dáng nhỏ nhắn nhưng rất khỏe mạnh. Mẹ có gương mặt tròn đầy, đôi mắt sáng và nụ cười rất duyên dáng. Tóc mẹ vẫn còn đen nhánh, được búi gọn gàng. Mẹ thường mặc những bộ quần áo giản dị, gọn gàng nhưng rất sạch sẽ và ngăn nắp.
Về tính cách, mẹ tôi là người rất hiền lành, chăm chỉ và tràn đầy yêu thương. Mẹ luôn dành trọn tình yêu thương cho gia đình, tận tụy chăm sóc mọi người. Mẹ rất chu đáo, biết lắng nghe và chia sẻ với tất cả mọi người xung quanh. Mẹ cũng là người có nghị lực phi thường, luôn cố gắng vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.
Ngoài ra, mẹ tôi rất là sở thích đọc sách. Mẹ thường xuyên dành thời gian đọc các loại sách, từ tiểu thuyết cho đến sách về lịch sử, khoa học. Mẹ cũng rất yêu thích ngắm hoa và làm vườn. Mỗi buổi sáng, mẹ lại chăm chút cho những luống hoa và khóm rau xanh tươi tại vườn nhà.
Với những phẩm chất tốt đẹp ấy, mẹ tôi luôn là tấm gương sáng để tôi và các em noi theo. Mẹ là người phụ nữ đáng kính, đáng yêu và trân quý nhất trong cuộc đời tôi.
Ví dụ 2: Tả thầy giáo Nguyễn Văn Minh
Thầy Nguyễn Văn Minh, giáo viên bộ môn Toán, là người thầy mà tôi hết sức kính trọng và ngưỡng mộ. Thầy vóc dáng cao lớn, khỏe mạnh, gương mặt sáng sủa và thân thiện.
Về tính cách, thầy Minh luôn thể hiện sự kiên nhẫn, tận tâm và hiếu học. Thầy rất nghiêm khắc trong giảng dạy nhưng luôn tạo được không khí vui vẻ, hào hứng trong giờ học. Thầy có cách giải thích vấn đề cực kỳ logic và dễ hiểu, giúp chúng tôi nắm bắt kiến thức một cách dễ dàng.
Ngoài ra, thầy Minh còn là người ham hiểu biết, luôn cập nhật kiến thức mới. Thầy thường dành thời gian đọc sách, nghiên cứu các chuyên đề toán học mới. Thậm chí, thầy còn tham gia viết sách giáo khoa, tổ chức các cuộc thi toán học để chia sẻ kiến thức với học sinh và giáo viên khác.
Với phong cách giảng dạy chuyên nghiệp và tấm lòng yêu nghề, thầy Minh đã truyền cảm hứng học tập cho tất cả chúng tôi. Thầy không chỉ là người thầy giỏi chuyên môn mà còn là tấm gương sáng về đạo đức, về trách nhiệm và tình yêu với nghề. Chúng tôi rất tự hào và biết ơn về sự cống hiến của thầy.
Kết luận
Viết bài văn tả người là một kỹ năng quan trọng mà các em học sinh cần rèn luyện từ cấp Tiểu học. Đây là cơ hội để các em thể hiện khả năng quan sát, miêu tả và đánh giá về con người.
Qua bài viết này, chúng ta đã cùng tìm hiểu về các bước viết bài văn tả người lớp 5, những lưu ý cần nhớ khi viết bài văn này, cách chọn ý và lập dàn ý cho bài văn, các dạng bài tập thường gặp và các ví dụ minh họa. Việc viết bài văn tả người không chỉ giúp các em rèn luyện kỹ năng viết văn mà còn phản ánh khả năng quan sát, suy luận và biểu đạt của mỗi em.
Ghi chú: Mình thành lập website cá nhân này nhằm thỏa mãn đam mê viết lách, bao gồm những bài blog mình tự viết và cả những nội dung sưu tầm. Nếu bạn yêu thích hãy cùng kết nối với mình qua Zalo: 0949.339.222 hoặc Facebook: Trịnh Bảo. Cảm ơn bạn đã ghé thăm!